نگهداشتن سگ توی خونه کلی نکات مثبت با خودش به زندگی آدم می‌آره. سگ‌ها توی رشد اجتماعی، عاطفی و شخصیتی بچه‌هایی که در کنارشون بزرگ می‌شن کلی تاثیر می‌ذارن، یه همراه عالی محسوب می‌شن و به کم شدن استرس و اضطراب صاحب‌هاشون هم کمک می‌کنن. اما توی این دنیا هیچ گلی بی خار نیست! نگهداری از سگ‌ها هم می‌تونه نیمه‌های تاریکی داشته باشه. بیماری های مشترک سگ و انسان یکی از این نیمه‌های تاریکه. سگ‌ها توی هر سنی ممکنه میکروب‌ها و باکتری‌هایی داشته باشن که باعث مریضی شما بشن. توی این مطلب می‌خوایم بیشتر در مورد این بیماری‌ها و روش‌های پیشگیریشون صحبت کنیم.
کدوم بیماری‌ها از حیوانات به انسان منتقل می‌شن؟
ممکنه براتون پیش اومده باشه که سگ دوست داشتنیتون مریض شده، شما ازش مراقبت کردین، پیش دامپزشک بردینش و بهش دارو دادین. توی دوران مریضی تمام فکر و ذکرتون این بوده که سگتون زودتر خوب بشه و بدونه که توی زمان مریضی هم دوستش دارین. اما شاید پس ذهنتون این سوال هم بوده که آیا منم ممکنه این مریضی رو از سگم بگیرم؟ خب واقعیت اینه که یه سری بیماری‌ها از طریق حیوون‌ها به انسان‌ها منتقل میشه. عامل انتقال این بیماری‌ها می‌تونن باکتری‌ها، انگل‌ها یا ویروس‌ها باشن.
بیماری های مشترک سگ و انسان کدوما هستن؟
- هاری (معروفترین و خطرناکترینشون)
- کرم‌های حلقه‌ای
- بیماری عفونی سالمونلا
- بیماری عفونی لپتوسپیروز
- بیماری عفونی کمپیلوباکتر
- کرم‌های گرد
- کرم‌های قلابدار
- انگل کریپتوسپوریدیوم
- کنه
- انگل ژیاردیا
پس من به جای سگ یه بمب ساعتی کنار خودم نگه داشتم که هر لحظه ممکنه ازش کلی مریضی بگیرم؟
درسته که احتمال انتقال این بیماری‌ها ازسگتون به شما وجود داره اما باید چندتا نکته یادتون باشه. سگتون با واکسن‌ها و قرص‌های ضد انگلی که دریافت می‌کنه در برابر این بیماری‌ها ایمن میشه. توی هر بار چک آپ دامپزشک احتمال وجود این بیماری‌ها توی سگتون رو بررسی می‌کنه. و در آخر اینکه، سیستم ایمنی بدن شما هم در برابر این بیماری‌ها ازتون محافظت می‌کنه. در صورتی که جزء دسته‌ی پر خطر محسوب می‌شین، در برابر این بیماری‌ها آسیب‌پذیرتر هستین.
گروه پر خطر ینی چی؟
اگر
- HIV دارین.
- باردار هستین.
- تحت پرتو درمانی هستین.
- یکی از اعضای بدنتون پیوندیه.
- سنتون خیلی زیاده.
- کلا سیستم ایمنی بدنتون تعریفی نداره.
جز دسته‌ی پر خطرین و باید کمی بیشتر نگران باشین.
اگه جزء دسته‌ی پر خطر باشم نباید توی خونه‌ام از سگ نگهداری کنم؟
فایده‌ی نگهداشتن سگ از ضررش خیلی بیشتره. همونطور که می‌دونین به خیلی از بیمارها پیشنهاد می‌کنن که یه حیوون خونگی داشته باشن و چی بهتر از سگ. اما جزء دسته‌ی پر خطر بودن به این معنیه که باید بیشتر مراقب باشین و بهداشت رو بهتر و سختگیرانه‌تر برای خودتون و سگتون رعایت کنین.
اگه جزء دسته‌ی پر خطر هستین،
- سگتون رو طبق روال منظم و زود به زود برای چک آپ پیش دامپزشک ببرین.
- مرتب دستهاتون رو با آب و صابون بشورین.
- آخرین و مهمترین مورد هم اینه که اصلا به ادرار و مدفوع سگتون دست نزنین. ارتباط مستقیم با ادرار و مدفوع سگ بیمار یکی از اصلی‌ترین روش‌های سرایت بیماریه.
خب حالا که کمی خیالتون راحت شد بیایید در مورد بیماری های مشترک سگ و انسان بیشتر یاد بگیریم.
هاری
هاری یکی از خطرناک ترین بیماری های مشترک سگ و انسان هست؛ چون کشنده هست و درمانی براش پیدا نشده. در ۹۹% مواردی که انسان‌هابه هاری مبتلا شدن، سگ‌های خونگی عامل انتقال بودن؛ پس جلوگیری از این بیماری نتنها برای سگ‌ها مهمه که برای حفظ سلامت صاحبشون هم اهمیت بالایی داره.
پیشگیری از هاری
برای پیشگیری از هاری جامعه‌ی جهانی واکسن مخصوصش رو جزء واکسن‌های اصلی قرار داده تا از انسان‌ها و سگ‌ها و بقیه‌ی حیوون‌ها محافظت کنه.
درماتوفیتوز یا قارچ پوستی
درماتوفیت نوعی قارچ پوستیه. این قارچ باعث نوعی عفونت پوستی می‌شن که توی انسان خودش رو به صورت لکه‌های گرد قرمز به همراه خارش نشون میده. نشونه‌ی درماتوفیت توی حیوانات لکه‌های گرد کچل شده روی پوستشون هست.
طریقه‌ی انتقال درماتوفیت
درماتوفیت از طریق ارتباط مستقیم با سگ یا انسان آلوده به افراد منتقل می‌شن. همینطور استفاده از وسایل مشترک مثل برس و حوله هم باعث انتقال بیماری میشه.
نکته‌ی مهم اینه که شما هم می‌تونین باعث انتقال این بیماری به سگتون بشین. پس اگه نشونه‌هاش رو روی پوستتون دیدین از تماس با سگتون خودداری کنین.
آخر این مقاله لیستی از بیماری‌هایی که شما هم می‌تونین به سگتون سرایت بدین رو آوردیم.
بیماری عفونی سالمونلا
عامل این بیماری یه نوع باکتریه که روش انتقالش مسیر مدفوع_دهانی از طریق خوردن یا آشامیدن غذای آلوده شده به این ویروسه. مدفوع خواری سگ، اونو بیشتر در معرض این بیماری قرار میده.
این بیماری از حیوانات خونسرد مثل لاکپشت هم به انسان و سگ منتقل میشه. پس اگه توی خونه از حیوون دیگه‌ای نگهداری می‌کنین باید از سگتون جدا نگهشون دارین تا مشکلش برطرف بشه.
علائم سالمونلا
این بیماری می‌تونه هیچ علائمی نداشته باشه اما در موارد شدید علائمش شامل موارد زیر میشه.
- اسهال
- اسهال خونی
- خستگی
- استفراغ
- تب
- افسردگی
- سقط جنین
- مرگ
درمان سالمونلا
این بیماری معمولا خودش بعد از طی چند روز درمان میشه اما در موارد شدیدش لازمه که سگتون آنتی بیوتیک مصرف کنه.
پیشگیری از سالمونلا
اصلی‌ترین قدم برای پیشگیری از سالمونلا کنترل چیزهایی هست که سگتون می‌خوره. اجازه ندین مدفوعش و آبی که ممکنه آلوده باشه رو بخوره.
بیماری عفونی لپتوسپیروز
این بیماری باکتریایی از طریق ادرار آلوده منتقل میشه. همینطور ممکنه از طریق خاک، آب و غذای آلوده شده به ادرار حیوان بیمار هم منتقل بشه. این بیماری بیشتر توی اقلیم‌های گرم رایجه.
علائم بیماری لپتوسپیروز
- تب بالا و لرز
- بدن درد و عدم تمایل به حرکت
- سردرد
- کاهش اشتها
- قرمزی چشم
- استفراغ
- زردی پوست
- اسهال
رها کردن سگ به حال خودش و اقدامی برای درمانش نکردن باعث بیماری کلیه سگ و التهاب کبدش میشه. برای درمان این بیماری دامپزشک آنتی بیوتیک تجویز می‌کنه و مصرف کامل دوره، بیماری رو درمان می‌کنه.
پیشگیری از لپتوسپیروز
اگه محل زندگیتون طوریه که توش موش، سنجاب یا سایر جوندگان رفت و آمد دارن، باید تحت کنترل بگیریدشون. برای سگ‌هایی که در معرض خطر هستن واکسن مخصوص این بیماری رو توصیه می‌کنیم. این واکسن ۱۲ ماه سگ رو در برابر بیماری ایمن می‌کنه.
بیماری عفونی کمپیلوباکتر
عامل این بیماری یه نوع باکتریه که توی سگ‌ها و گربه‌های زیر ۶ ماه باعث بروز علائم میشه. اصلی‌ترین علامتش اسهاله که به مدت یک هفته طول‌می‌کشه. به طور کلی مدفوع سگتون کلی اطلاعات در مورد سلامتیش بهتون میده.
علائم کمپیلوباکتر
سگ شما می‌تونه ناقل این بیماری باشه بدون اینکه از خودش علائمی نشون بده. اما در صورت بروز علائم با این موارد مواجه می‌شین:
- اسهال آبکی یا موکوسی
- دل درد
- بی‌حالی
- تب
ریسک ابتلای سگ من به کمپیلوباکتر چقدره؟
سگ‌های زیر ۶ ماه که
- توی محیط شلوغ زندگی می‌کنن.
- نظافت محیط زندگیشون و خودشون رعایت نمی‌شه.
- تحت استرس جراحی، زایمان یا بیماری خاصی هستن.
ریسک ابتلا به این بیماری رو بیشتر دارن. اما در سگ‌های بالغ هم احتمال بروز این بیماری با علائم وجود داره.
اگه سگتون بالغه ولی
- انگل روده‌ای داره.
- ژیاردیا داره (ژیاردیا هم نوعی انگله ولی معده رو تحت تاثیر قرار میده).
- نوعی عفونت یا بیماری مربوط به گوارش مثل سالمونیا یا پاروا در سگ داره.
هم در معرض این بیماری می‌تونه باشه.
بیماری‌های انگلی
انگل‌ها موجوداتی هستن که برای زنده بودن به بدن یه موجود زنده‌ی دیگه به عنوان میزبان احتیاج دارن. انواع انگل‌های داخلی، خارجی و تک یاخته‌ای‌ها ممکنه از سگتون به شما منتقل بشن.
خبر خوب اینه که با دادن قرص ضد انگل به سگتون ازش در برابر تمام این انگل‌ها محافظت می‌کنین.
کرم‌های گرد، کرم‌های قلابدار
کرم‌های قلابدار و گرد دو نوع از انگل‌های داخلی هستن که به انسان هم منتقل می‌شن. این انگل‌های توی روده‌ی سگ‌ها زندگی می‌کنن. از علائم مشترک این نوع انگل‌ها اسهال، استفراغ، سوء تغذیه و کاهش وزن هست. استفراغ توی سگ‌ها می‌تونه دلایل دیگه‌ای هم داشته باشه.
انگل کریپتوسپوریدیوم
این انگل باعث عفونت در روده‌ی کوچک میشه. بدن بیشتر سگ‌ها در برابر این انگل مقاومه اما سگ‌هایی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارن علائم این بیماری رو نشون می‌دن و اگه درمان نشه می‌تونه جونشون رو تهدید کنه.
کریپتوسپوریدیوم معمولا از طریق آب آلوده و تماس با سطوحی که با مدفوع حیوون بیمار دیگه‌ای آلوده شده، منتقل میشه.
علائم کریپتوسپوریدیوم
- اسهال شدید
- بی اشتهایی
- تب
- کاهش وزن
- ضعف و بی‌حالی
- تشنگی زیاد
درمان کریپتوسپوریدیوم
بدن بیشتر سگ‌ها به طور طبیعی طی یه دوره‌ی ۳ تا ۱۲روزه با این عفونت مبارزه می‌کنه و از شرش خلاص میشه. اما بعضی از سگ‌های دیگه به دارو نیاز دارن. مهمه که توی این دوره مقدار کمتری به سگتون غذا بدین و در عوض کلی بهش آب بدین تا آب از دست رفته‌ی بدنش تامین بشه.
کنه
کنه یه نوع از انگل‌های خارجی هست که به پوست سگ می‌چسبه و از خونش تغذیه می‌کنه.
کنه‌ها علاوه بر اینکه باعث کلی بیماری دیگه توی سگتون می‌شن، نوعی ماده سمی از خودشون منتشر می‌کنن که به سگ آسیب می‌زنه.
ژیاردیا
ژیاردیا یه انگل تک یاخته‌ای محسوب میشه.این انگل از طریق آب یا غذای آلوده وارد بدن سگتون میشه. اگه سگتون عادت به مدفوع‌خواری داره در ریسک ابتلا به این بیماری قرار داره.
نکته‌ای که لازمه بدونین اینه که در طبیعت چند نوع انگل ژیاردیا وجود داره که هر کدوم یکی از موجودات زنده رو بیمار می‌کنن. به همین خاطر احتمال سرایت انگل ژیاردیا از سگتون به شما خیلی کمه اما صفر نیست. از تماس با مدفوع سگتون خودداری کنین و حتما حتما توی پیاده‌روی‌هاتون مدفوعش رو از زمین جمع کنین.
چطور از بیماری‌های مشترک بین انسان و سگ‌ها پیشگیری کنم؟
- علائم بیماری توی سگ‌ها رو یاد بگیرین.
- مطمئن بشین که بیماری سگتون تشخیص داده شده و مراحل درمانش داره طی میشه.
- زمانی که سگتون مریضه بعد از هربار دست زدن بهش، غذا دادن یا هرچیزی دستهاتون رو بشورین.
- سگتون رو مرتب حموم کنین. تمیز نگه داشتن سگتون علاوه بر اینکه از بیمار شدنش جلوگیری می‌کنه، کمک می‌کنه که پوستش رو بهتر بررسی کنین. در صورتی که زخم یا برآمدگی خاصی روی پوستش دیدن به دامپزشک مراجعه کنین.
- قرص ضد انگل، قرص ضد انگل و قرص ضد انگل! هرچقدر از اهمیتش بگیم کم گفتیم.
- وقتی که سگتون رو برای قدم زدن بیرون می‌برین، حتما و حتما مدفوعش رو جمع کنین تا باعث مریضی بقیه سگ‌ها نشه. اگه هر نفر اینکار رو به درستی انجام بده، این عمل تبدیل به یه فرهنگ مثبت میشه که از سگ خود شما هم در برابر بیماری‌ها مراقبت می‌کنه.
- اگه توی خونتون از چنتا سگ نگهداری می‌کنین ظرف غذا و آبشون رو جدا کنین.
- جای خواب سگتون رو مرتب تمیز کنین و ملحفه‌هاش رو بشورین.
- از محصولات ضد حشره مخصوص البسه و ملحفه برای جای خوابش استفاده کنین.
آیا بیماری‌های انسان هم به سگ‌ها منتقل می‌شن؟
انتقال بیماری از شما به سگتون هم ممکنه اتفاق بیوفته اما نادرتره. یادتون باشه اگه نگرانین که به سگتون مریضی واگیردار منتقل کنین، جای اون پیش شما امن‌تر از همنوعای خودشه.
چنتا از بیماری‌هایی که از انسان به سگ‌ها منتقل می‌شن:
- ویروس کورونا
- آنفولانزای H1N1 که توی ایران خیلی شایعه و سالانه افرادی زیادی جان خودشون رو به خاطر این آنفولانزا از دست می‌دن.
- اوریون
- سل
- استافیلوکوکوس اورئوس
- کنه
- ژیاردیا
- کرم‌های حلقه‌ای
اگه به یکی از این بیماری‌ها دچار شدم چیکار کنم؟
لازم نیست سگتون رو از خونه دور کنین. کافیه
- قبل و بعد از بازی کردن با سگتون دستهاتون رو بشورین.
- اجازه ندین از آب توالت فرنگی بخوره.
- از تماس خیلی نزدیک باهاش خودداری کنین.
- اجازه ندین صورتتون رو بلیسه.
- اجازه ندین توی تختتون بخوابه.
تجربیاتتون رو با ما در میون بگذارین و خوشحالمون کنین.